Myślę, że wielu rodziców staje przed dylematem, jakie wiązanie z chusty wybrać dla nowo narodzonego dziecka. Bo przecież chustę można zawiązać na wiele różnych sposobów. Czym różnią się poszczególne wiązania i co z nich wynika dla dziecka? Jak nosić noworodka w chuście, by zapewnić mu komfort i bezpieczeństwo?

Na samym wstępie chcę zaznaczyć, że artykuł dotyczy noszenia dziecka urodzonego o czasie, u którego nie stwierdzono przeciwwskazań zdrowotnych do chustonoszenia.

O tym, jak wybrać swoją pierwszą chustę do noszenia dziecka, przeczytasz TU.

Kilka miesięcy temu na blogu pojawił się artykuł o prawidłowej pozycji dziecka w chuście. Wyjaśniłam w nim, czym charakteryzuje się bezpieczna pozycja dziecka w chuście oraz jak nosić dziecko w pionie, nie pionizując go przy tym, a więc nie powodując przeciążenia delikatnych struktur kostno-stawowych. Skomplikowane? Nie aż tak bardzo 🙂 .

W artykule tym mogliście przeczytać, że w celu zapewnienia dziecku bezpiecznej pozycji na czas noszenia w chuście powinniśmy zadbać o to, by:
– nóżki dziecka znalazły się w dużym zgięciu oraz umiarkowanym odwiedzeniu w stawach biodrowych,
– miednica dziecka była podwinięta,
– kręgosłup dziecka się zaokrąglił,
– chusta była dobrze dociągnięta i utrzymała dziecko w nadanej mu przez nas pozycji.

Jeżeli nadamy nóżkom dziecka zbyt duże odwiedzenie na boki, jego ciało zareaguje wyprostem kręgosłupa.

Rodzaje wiązań dla noworodka

Wśród wiązań z chusty istnieją takie, które lepiej lub gorzej wspierają prawidłową pozycję dziecka. To, czy uda nam się uzyskać dobrą pozycję dziecka ORAZ utrzymać ją przez cały czas noszenia, zależy przede wszystkim od tego:

• w jaki sposób chusta przebiega na dziecku, a w szczególności – dokąd chusta biegnie spod pupy dziecka,
• jak dobrze dociągniemy chustę.

Zobaczcie sami, które wiązania są szczególnie polecane dla noworodków, a więc maluchów, u których nie chcemy zbyt szeroko odwodzić nóżek, ponieważ wiemy o tym, że zbyt szerokie odwiedzenie nóżek w stawach biodrowych dziecka skutkuje wyprostowaniem kręgosłupa i stwarza ryzyko jego przeciążenia.

Kangur (potrzebna chusta tkana w rozmiarze 3,6-4,2 m)

W kangurze chusta spod pupy dziecka biegnie pionowo w górę (po literze „U”). Z tego względu mamy tutaj możliwość pełnej kontroli nad zgięciem i odwiedzeniem nóżek dziecka. Można kangura zawiązać tak, że nóżki dziecka są w zbyt dużym odwiedzeniu, ale można zrobić to również tak, by uzyskać optymalne parametry zgięciowo-odwiedzeniowe. Co więcej, jeśli dodatkowo dobrze dociągniemy chustę, bezpieczna pozycja dziecka utrzyma się aż do czasu wyjęcia dziecka z chusty.

Noworodki w wiązaniu typu kangur
(Dziękuję moim Uczniom za możliwość wykorzystania zdjęć 🙂 )

Nadmiar chusty zebrany w postaci „wałeczków” biegnących wzdłuż boków dziecka daje mu dobrą stabilizację boczną. Jednocześnie rodzic ma stały dostęp do dziecka z obu stron wiązania. Nóżki dziecka (łydki i kolanka) przylegają bezpośrednio do ciała rodzica, co jest korzystne zwłaszcza w przypadku bardzo drobnych dzieci, u których poprowadzenie poł chusty pod kolankami (jak np. w kieszonce) może stwarzać dyskomfort.

Z kangura bardzo szybko można dziecko wyjąć – zajmuje to dosłownie 2 sekundy. Pod tym względem nie istnieje drugie takie wiązanie. W przypadku noworodków ta cecha kangura bywa pożądana.

Plecak prosty (potrzebna chusta tkana w rozmiarze 3,6-4,2 m)

Pisałam o tym wiązaniu całkiem niedawno (Plecak prosty – od kiedy można nosić na plecach?). Jest to świetne wiązanie już dla noworodków. Podobnie jak w kangurze, tutaj również chusta biegnie po literze „U”, a więc mamy możliwość zapanowania nad zgięciem i odwiedzeniem nóżek.

Niemowlę oraz 4-tygodniowy noworodek w wiązaniu typu plecak prosty

W plecaku prostym, podobnie jak w kangurze i kilku innych wiązaniach, na dziecku przebiega jedna warstwa tkaniny. Ma to tę zaletę, że jeśli uda nam się dobrze dociągnąć chustę i zakończyć wiązanie solidnym węzłem, możemy mieć pewność, że w trakcie noszenia nie ujawnią się niespodziewanie „luzy”, przyblokowane wcześniej przez poły chusty krzyżujące się na plecach dziecka. Chusta jest równomiernie naciągnięta.

Wtoczenie dziecka na plecy można przeprowadzić tak, by było to w pełni bezpieczne dla dziecka w każdym wieku, bez względu na etap rozwoju motorycznego. Wiadomo, że ułożenie noworodka na plecach wymaga odrobiny wprawy. Trudniej tu o kontrolę wzrokową oraz korektę pozycji dziecka, jeśli coś nam się w niej nie spodoba, jednak, tak jak w wielu innych przypadkach, tak i tutaj jest to po prostu umiejętność do opanowania.

Dzieci zazwyczaj lubią noszenie na plecach i nie inaczej jest z noworodkami. Mało tego – plecak prosty to prawdopodobnie najszybsze wiązanie dla noworodka 🙂 .

Chusta kółkowa z odwróconą krawędzią (chusty kółkowe mają ok. 2 m długości)

Chusta kółkowa z odwróconą krawędzią jest trzecim z kolei wiązaniem, w którym chusta przebiega po literze „U”, a więc daje możliwość pełnej kontroli nad zgięciem i odwiedzeniem nóżek dziecka. O chuście kółkowej pisałam już nie raz. Teraz przypomnę tylko, że dzięki odwróceniu krawędzi, a więc wykonaniu na plecach takiego oto „krzyża”:

zyskujemy możliwość nadania nawet najmniejszemu dziecku pozycji, w której obie nóżki znajdują się na takiej samej wysokości i, co ważne, takie ich ułożenie utrzymuje się przez cały czas noszenia. Dzięki odwróconej krawędzi chusta spod zewnętrznej nóżki dziecka biegnie po ostrym skosie w górę, co widać na poniższym zdjęciu. Bez zastosowania tego zabiegu chusta pobiegłaby bardziej płasko – w stronę ramienia osoby noszącej. W takiej sytuacji uzyskalibyśmy duże zgięcie nóżki, która znajduje się po stronie kółek (tam bardzo łatwo jest podciągnąć nóżkę), zaś druga nóżka miałaby tendencję do opadania.

Noworodki w chuście kółkowej nosimy przede wszystkim na przodzie (nie na biodrze). Wynika to z tego, że mając dziecko na przodzie łatwiej nam zapanować nad odwiedzeniem nóżek. Praktyka pokazuje, że ułożenie małego niemowlęcia na biodrze może skutkować zbyt szerokim ich odwiedzeniem.

Ok. 6-tygodniowe niemowlęta w chustach kółkowych

Kieszonka (potrzebna chusta tkana w rozmiarze 4,2-5,2 m; najczęściej 4,6 m)

Kieszonka jest wiązaniem alternatywnym dla kangura. Podobnie jak kangur, jest to wiązanie służące do noszenia dziecka na przodzie oraz symetrycznie obciążające osobę noszącą. Kieszonka jest wiązaniem mocno opatulającym rodzica. Potrzeba więc do niej dłuższej chusty.

Jak kieszonka sprawdza się w przypadku noworodków?

Kieszonka jest wiązaniem wybieranym często dla dzieci, które podczas wiązania chusty są bardzo niespokojne, prężą się i rodzic ma trudność w utrzymaniu odpowiednio podwiniętej miednicy (zgięcia nóżek). W takim przypadku kieszonka bywa pomocna, ponieważ szybciej daje wrażenie ustabilizowania dziecka.

Żeby jednak nie było tak pięknie, zwróćcie uwagę, dokąd w kieszonce biegnie chusta spod pupy dziecka. Otóż, biegnie ona na plecy rodzica pod lekkim jedynie skosem. Jakie ma to znaczenie? Ano takie, że pomimo nadania nóżkom dziecka właściwego zgięcia oraz odwiedzenia, a także podwinięcia miednicy, po pewnym czasie od zawiązania chusty nóżki dziecka mają tendencję do opadania, a więc zmniejsza się ich zgięcie i zwiększa odwiedzenie. Dziecko wychodzi ze swojej wyjściowej pozycji kucznej i „siedzi” w kieszonce.

Jeśli odwiedzenie nóżek jest zbyt duże w stosunku do gabarytów dziecka, możemy obserwować wyprostowanie jego miednicy oraz kręgosłupa. Im mniejsze dziecko, tym większy stanowi to problem.

Z tego względu noszenie noworodka w kieszonce wymaga regularnej kontroli pozycji dziecka i jej poprawy, jeśli uznamy, że wymaga ona korekty.

Niemowlęta w kieszonkach

Czasem spotykam się ze stwierdzeniem, że dobra pozycja noworodka w kieszonce to żaden problem – wystarczy przygiąć dziecku nóżki i zabezpieczyć je przed opadaniem poprzez poprowadzenie pionowych, zwiniętych poł chusty, które stabilizują dziecko po bokach, w dołach podkolanowych dziecka. Uzyskany efekt nie jest jednak tym, o który nam chodzi.

W kieszonce pionowe poły chusty powinny iść na granicy dołów podkolanowych – nigdy w samych dołach.

Prowadzenie chusty w dołach podkolanowych nie jest pożądane. W tych miejscach stosunkowo płytko biegną naczynia krwionośne, których ucisk może utrudniać krążenie krwi w kończynach dolnych. W kieszonce generalnie sporo chusty wypada w tym miejscu – chusta zdaje się naciskać na staw kolanowy z wielu stron, co w przypadku bardzo drobnych dzieci może być źródłem dyskomfortu. Dodatkowe wciśnięcie tam zwiniętych poł chusty nie poprawia sytuacji. W przypadku większych dzieci widać z kolei wyraźnie, że pupa dziecka opada, a dziecko jest jakby podwieszone za doły podkolanowe.

Z mojej perspektywy kieszonka nie daje takich możliwości zapanowania nad pozycją dziecka, jakie daje kangur i nie warto na siłę jej do kangura upodabniać. Lepiej zawiązać poprawnie kieszonkę i co pewien czas korygować pozycję dziecka w chuście.

Kangur na biodrze (potrzebna chusta tkana 3,6-4,2 m)

Na sam koniec zostawiłam kangura na biodrze. Zdaniem części doradców jest to wiązanie nadające się dla noworodka. Inni z kolei uważają, że warto z nim poczekać. Możecie spotkać się z różnymi opiniami. Mi osobiście bliższe jest stanowisko drugiej grupy, chyba że mamy do czynienia z bardzo dużym noworodkiem 😉 .

Przebieg chusty w kangurze na biodrze jest podobny do zwykłego kangura na przodzie, aczkolwiek nieco trudniej jest tutaj utrzymać w zgięciu nóżkę dziecka, która znajduje się z tyłu. Zwróćcie bowiem uwagę, że chusta spod tej nóżki idzie poziomo na plecy. Jeśli z jednej strony chusta biegnie pionowo w górę, a z drugiej płasko w bok, trudniej jest uzyskać symetryczne ułożenie nóżek oraz utrzymać tę symetrię przez cały czas noszenia.

Drugim problemem, z którym się spotykam, jest to, że noworodki zdecydowanie lepiej układają się w wiązaniach symetrycznych – na przodzie lub na plecach. Przy wiązaniu na biodrze trudniej jest nam zapanować nad odwiedzeniem nóżek. Jest to sytuacja podobna do tej z chustą kółkową – wspomniałam wyżej o tym, że noworodki staramy się nosić w chuście kółkowej na przodzie, nie na biodrze. Jestem za tym, żeby podobnie odnieść się do kangura. Zostawiam to wiązanie dla nieco większych niemowląt, którym odrobinę szerszy rozstaw nóżek nie przeszkadza.

Wybór wiązania zawsze należy do rodziców, którzy będą w nim nosić własne dziecko. Jak widać, jest kilka opcji, które można przemyśleć i sprawdzić, co najbardziej nam odpowiada. Ja swoje noworodki nosiłam we wszystkich wspomnianych wiązaniach, za wyjątkiem kangura na biodrze.

A Wy w czym nosiliście lub nosicie swoje noworodki? 🙂